GEO چیست و آیا آینده تغییری از SEO به سمت GEO داریم؟ اساسا آیا این دو با هم فرقی دارند؟ چند وقتی است موضوعی به نام geo یا Generative Engine Optimization در گروههای سئویی مطرح شده و برخی هم وبینارهایی برای آن طراحی کردند.
اما حقیقت این است که GEO چیز عجیبی و جدیدی نیست و نام آن وقتی سر زبانها افتاد که یک گروه تحقیقاتی نتایج تحقیقات خود را به این عنوان منتشر کرد و بعد هم همه همین عنوان را سرِدست گرفته و درباره آن صحبت کردند.
من (سید حامد حجت) در این مطلب میخواهم با استفاده از نظرات مختلف کارشناسان این حوزه نکاتی درباب اینکه GEO چیست بگویم. پیشاپیش امیدواریم این مقاله به متخصصان و دانشجویان سئو کمک کرده و از همه آنها میخواهم در بهبود این مقاله در قسمت کامنتها به من کمک کنند.
GEO چیست؟
GEO مخفف Generative Engine Optimization به معنی «بهینه سازی موتورهای تولیدکننده» است.
منظور از این جنریت انجینها همین هوش مصنوعیهایی (AI) است که شما با آنها چت کرده و آنها پاسخ شما را میدهند؛ مثل چت جی پی تی (GPT CHAT) یا جمینای گوگل (gemini) و غیره.
GEO از کجا آمد؟
گروهی محقق در دانشگاه پرینستون نیوجرسی، تحقیقی منتشر کرده و نام آنرا GEO گذاشتند.(لینک مقاله) محققان در این مقاله میگویند یکسری LLM یا (large language model) مثل همین چت جی پی تی وجود دارد. این ریشه موضوع بوده اما ماجرا خیلی ابعاد وسیعتری داره.
در این مقاله نام این LLMها را generative engine گذاشته و این نامی است که این گروه انتخاب کردهاند. علت نامگذاری هم این بوده که این هوشهای مصنوعی یک سری دیتا جنریت میکنند و زمانی که ما با آنها چت یا گفتگو میکنیم از سطح وب پاسخهایی برای ما جمعآوری و تولید میکنند.
گروهی در دانشگاه پرینستون نیوجرسی تحقیقی انجام دادند و خروجی ای دادند به نام geo این مقاله می گوید یک سری llm یا لارج لنگوئیج مدل مثل چت جی پی تی، جمنای گوگل یا همه هوش مصنوعی هایی که باهاشون چت می کنیم و اینا اومدن به ما کمک می کنند.
به عنوان مثال شما میپرسید امشب برای یک مهمانی رسمی در لس آنجلس چی بوشم؟ و AI با توجه به مقالات سطح وب پاسخی به شما میدهد.
اهمیت GEO و کاری که سئوکاران باید انجام دهند!
برای اینکه عمق ماجرا رو درک کنید به مطلب خانم Olga Andrienko معاون بازاریابی برند شرکت SEMrush ارجاعتون میدم که در سایت سمراش کل مقاله رو میتونید بخونید:
چتجیپیتی روزانه به بیش از ۳۰ هزار دامنهٔ منحصربهفرد ترافیک ارسال میکند. با نگاهی به پژوهش جدید ما که روی ۸۰ میلیون کوئری در مورد ترافیک ارجاعی چتجیپیتی انجام شده، میبینیم: خدمات آنلاین، آموزش و رسانههای جمعی در صدر هستند و در مجموع بالای ۲۲ میلیارد سشن را ایجاد کردهاند. نکتهٔ جالب اینجاست که در انتهای فهرست، حوزههای زیر قرار دارند:
- املاک (۴۶۳.۸ هزار سشن)
- سفر (۴۶۷.۲ هزار سشن)
- سرگرمی (۵۶۴ هزار سشن)
صنایعی که جستوجوی سنتی (سرچ) منبع اصلی ترافیکشان محسوب میشود، در ترافیک هدایتشده از هوش مصنوعی عملاً سهم ناچیزی دارند. این موضوع اصلاً دربارهٔ برنده یا بازنده بودن نیست؛ چتجیپیتی قرار نیست جای گوگل را بگیرد. بلکه دارد یک رفتار کاملاً جدید خلق میکند و کانال تازهای را شکل میدهد که متخصصان سئو و بازاریابها هم باید برای آن بهینهسازی کنند. با وجود اینکه سرعت این تغییر واقعاً سرسامآور است، بسیاری از ما همگام شدن با آن را دشوار میبینیم. و پرسش اساسی برای بازاریابان این است: آیا استراتژی محتوای خود را با این واقعیت جدید تطبیق دادهاید؟
Olga Andrienko
حالا به آمار خیرکننده این تصویر نگاه کنید!

ته حرف GEO چیست؟
این محققان در این مقاله میگویند ما باید علاوه بر موتورهای جستجو، سایتهایمان را برای این جنریتیو انجینها نیز بهینه سازی کنیم. خب چطوری؟ دقیقا مثل همان کارهایی که در SEO انجام میدهیم؟! به نوعی هم میشه گفت آره هم نه! در واقع شما همون سیری که در سئو طی میکردید رو طی میکنید با یک سری جزئی نگریها.
علت اینکه گفتیم جئو چیز جدیدی نیست همین است که موضوع تازهای مطرح نمیکند، در همین تحقیق دانشگاه پرینستون هم گذاره تازهای به مبحث بهینه سازی اضافه نمیشود؛ در واقع شما باید محتواتون رو یه جوری بسته بندی کنید که Ai بتونه از محتواتون استفاده کنه و این فرصت براتون به وجود بیاد که از ترافیک ریفرالی هوش مصنوعی استفاده کنید. اینم به خاطر داشته باشید که آینده ترافیک با سرعت زیادی داره میره سمت جنریتیو ای آی.
نویسندگان این تحقیق 9 شاخص بهینه سازی برای Generative Engine ها معرفی میکنند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
9 شاخص در GEO
جالب است که وقتی مقاله را میخوانید متوجه موضوع میشوید که GEO دقیقا همان کارهایی است که SEO انجام میدادیم و اتفاقا برخی از این کارها دیگر منقضی شده و استفاده از این تکنیکها توصیه نمیشود. اما این 9 شاخص چیست؟
- اعتبار (Validity)
- کیورد استافینگ (Keyord Staffing)
- نسخههای آماری (statistic editions)
- منابع سایت (site sources)
- نقل قول (quotation)
- درک راحت مطلب (easy to understand)
- تسلط به بهینه سازي (fluency to optimization)
- کلمات یونیک (Unique words)
- اصلاحات فنی (technical terms)
اگر دستی بر آتش سئو داشته باشید تصدیق خواهید کرد که 9 شاخص بالا همانهایی است که در سئو به آن میپردازیم و از این جهت که مروری دوباره بر این موضوعات میاندازیم ارزشمند به نظر میرسد. اما برویم به سراغ توضیح این 9 شاخص.
1- اعتبار یا Validity
متن شما باید معتبر باشد، کسی که محتوا را مینویسد، چگونه مینویسد، چه ارزش افزودهای به مخاطب اضافه میکند و مواردی از این دست همه در اعتبار سهیم است.
در این تحقیق از کلمه Confidence برای این موضوع استفاده میکند که اینجا به معنی همان اعتبار است و اینکه متن یا محتوای شما باید محکم باشد. من قبلا درباره اینکه تاپیکال آتوریتی چیست و چه تاثیری روی سایت خواهد گذاشت نوشتم، حتما آن مقاله را بخوانید.
2- کیورد استافینگ یا Keyord Staffing
جالب است که برخلاف آنچه بارها گوگل عنوان کرده و سئوکاران هم سالهاست دیگر به سمت این موضوع نمیروند، در این تحقیق میگوید بهتر است برای GEO کیورد استافینگ کنید! که قطعا اشتباه است چون فهم موتورهای جستجو دیگه به این شکل نیست پس هرگز چنین کاری نکنید، اتفاقا من از خود جی پی تی اینو پرسیدم و گفت بهتره در حد 2-3 بار از کلمه کلیدی استفاده کنی و بقیه رو به کلمات مترادف اختصاص بدی و جالبه که میگفت هم موتور جستجو و هم هوش مصنوعی اینجوری درک بهتری پیدا میکنند و شانس رتبه (در گوگل) و ترافیک گرفتن (از هوش مصنوعی) برات خیلی بیشتره.
من در مقاله entity چیست کامل به این موضوع پرداختم پس توصیه میکنم حتما آن مقاله را هم بخوانید.
3- استفاده از آمار (statistic editions)
خیلی واضح و روشن است که توصیه میشود برای اعتباربخشی به محتواهای سایت از آمار و ارقام استفاده کرده تا خواننده راحتتر متوجه موضوع شود. مثلا بگویید: «براساس آمار …. که در سال … منتشر شده است … .» و بعد هم منبع را ذکر کنید.
4- منابع سایت یا site sources
منظور همان لینک خارجی دادن به منابع معتبر است.
5- نقل و قول quotation
در محتوا از جملات افراد یا سایتهای دیگر نقل قول بیاورید. حتی میتوانید از خودتان نقل قول بزنید، مثلا نظر خودتان را نقل قول کنید، شاید این نقل قول اعتبار کمتری در مقایسه با نقل قول از افراد شاخص داشته باشد ولی باز هم یک ارزش افزوده است.
6- فهم و درک راحت محتوا (easy to understand)
محتوا را به گونهای بنویسید که مخاطب به راحتی بخواند و آنرا بفهمد و پاسخ خود را بگیرد. این هم چیز جدیدی نیست و موتورهای جستجو سالهاست که بر آن تاکید کرده و علاوه بر راحتی در خواندن و درک آن، به اینکه سریع پاسخ کاربر را بدهید هم اشاره کردهاند.
پس از شلخته نویسی و مبهم نویسی و مواردی مثل این باید پرهیز کنید.
7- تسلط به بهینه سازی fluency to optimization
این شاخص خیلی شبیه شاخص قبلی است، در ایزی تو آندرستند میگوید زبان ساده داشته باش، اینجا میگوید روان باشد.
8- استفاده از کلمات منحصر به فرد (Unique words)
خیلی از محتواهای سطح وب را که بخوانید متوجه میشوید بسیاری از کلمات آنها شبیه به هم است، اشتباه برداشت نکنید منظورمان این نیست که نباید از کلمات استفاده نکرد منظورمان خلق یا استفاده از کلماتی است که دیگران کمتر استفاده میکنند.
به عنوان مثال در ابتدای همین مطلب من نوشتم: «سر زبانها افتاد» یا «سرِ دست گرفته شد». در واقع سعی کردم چند کلمه جدید هم در محتواهایم بگذارم که کمتر استفاده میشود.
مثل نویسندگان رمانها که همیشه به انتخاب کلمات دقت میکنند شما هم در خلق محتوا باید به خلق کلمات بپردازید.
روی خیلی از مطالب و محتواها که کلیک میکنیم همه از یک جمله تکراری استفاده میکنند: «امروزه …. »! انگار به جز امروزه کلمه و جمله دیگری وجود ندارد.
- امروزه موبایل استفاده فراوانی دارد …
- امروزه برای مهمانیهای لباس مجلسی میپوشند …
- امروزه تکنولوژی پیشرفت کرده است …
سعی کنید بیشتر کتاب بخوانید، رمان بخوانید، شعر بخوانید تا دایره لغات بیشتری داشته باشید. یوسف فراهانی (که نوشتن کسبوکار اوست) در دوره کپی رایتینگ یکی از توصیههایی که به دانشجویان خود داشت همین وسیع کردن دایره لغات بود.
9- اصطلاحات فنی (technical terms)
برای اینکه مخاطب به شما اعتماد کند از اصطلاحات فنی در متن استفاده کنید. اصطلاحات فنی که مرتبط به موضوع است. به عنوان مثال در موضوع زیبایی پوست اگر محتوایی مینویسید باید بدانید که پوست لایههای مختلفی دارد. لایه اپیدرم، هیپودرم و غیره. اینها اصطلاحات این حوزه است که شاید مخاطب شما اصلا نداند که چیست.
شما اینها را در محتوا آورده با یک دو نقطه یا داخل پرانتز معنی آنرا بگویید و یک لینک به منبعی که آنرا تعریف کرده بدهید.
جمع بندی درباره چیستی GEO
نه GEO چیز جدیدی است و نه الگوریتم متفاوتی دارد. تمام تمرکز خودتان را بگذارید تا کاربر را به سرعت به پاسخ خود برسانید. خوب و روان بنویسید، از دادهها و آمارها استفاده کنید، تصاویر کمک کننده داشته باشید نه تزئینی، اگر نیاز است پادکست و فیلم بگذارید. لینک به منابع معتبر بدهید، به منابع داخلی سایت خودتان لینک بدهید و غیره و خیلی به این فکر نکنید GEO آمده تا همه ما را قورت دهد. GEO یک کانال جدید است، شما همچنان روی محتوا، روی برندینگ و هر کاری که قبلا میکردید کار میکنید حالا فقط قراره از یک کانال جدید ترافیک بگیرید. بنابراین شاید GEO جای SEO رو بگیره، این حتما برای ما سئوکارها حجم کار و سختی کاری بیشتری ایجاد میکنه ولی قرار نیست با دنیای سرچ انجینها و کاری که ماها می کردیم خداحافظی کنیم. همانطور که خانم اولگا آدرینکو به درستی گفته بود، قرار نیست مثلا جی پی تی جای گوگل رو بگیره! بازنده و برندهای نیست. شما باید بتونید محتواتون رو برای هوش مصنوعی هم بهینه سازی کنید.
این موضوع خیلی گسترده است و زوایای زیادی داره که من تو این محتوا همه رو نگفتم برای همین توصیه میکنم از خود هوش مصنوعی کمک بگیرید که چطور میشه این کار رو کرد، من ساعتها باهاش به گفتگو نشستم و اگر بتونم در یک وبینار همه این موارد رو مطرح میکنم.



1 در مورد “GEO چیست؟”
سلام و عرض ادب واقعا عالی بود ممنونم
فقط اون قسمت که نوشتین «یوسف فراهانی (که نوشتن کسبوکار اوست)» احتمالا باید مینوشتین «نوشتن کسب و کار، کار اوست».